10 września obchodzimy Światowy Dzień Zapobiegania Samobójstwom. To ważny moment, aby przypomnieć, że każdy z nas może potrzebować wsparcia. Czasami wystarczy rozmowa, uważność i sama obecność, aby pomóc osobie w kryzysie emocjonalnym.  

Samobójstwo to wciąż temat trudny, ale milczenie nie rozwiązuje problemu. Trudności emocjonalne, depresja czy poczucie bezradności często są bagatelizowane. Dlatego tak istotne jest, by być uważnym na sygnały płynące od naszych kolegów, koleżanek czy bliskich. 

Jak pomóc komuś, kto jest w kryzysie? 

Pomoc drugiej osobie nie zawsze jest prosta, ale istnieje prosty sposób, który może Cię w tym wesprzeć – metoda PRISMA. To akronim sześciu kroków, które wskazują, jak reagować, gdy ktoś bliski przechodzi trudny czas. 

PRISMA 

P – Pytanie 

R – Rozmowa 

I – Informacja, gdzie szukać wiedzy 

S – Specjalistyczna pomoc 

M – Możliwe wsparcie 

A – Akceptacja 

P – PYTANIE 

Jeżeli widzisz, że ktoś wydaje się bardziej smutny, zestresowany czy wycofany – zapytaj, czy nie potrzebuje pomocy. Samo poczucie, że ktoś chce wysłuchać, może być ogromnym wsparciem. 

Przykładowe pytania: 

• „Mam wrażenie, że ostatnio jesteś smutniejszy. Czy coś się dzieje?” 

• „Martwię się o Ciebie. Chcesz pogadać?” 

• „Nieważne, przez co przechodzisz – zawsze będę Cię wspierać.” 

R – ROZMOWA 

Podczas rozmowy okaż uwagę, zrozumienie i cierpliwość. Nie oceniaj, nie bagatelizuj problemu, nie udawaj, że wiesz lepiej. Bądź otwarty na emocje drugiej osoby. 

Przykładowe zwroty: 

• „Ta sytuacja wygląda na naprawdę trudną.” 

• „Jak się czułaś, kiedy to się zdarzyło?” 

• „Czy to, przez co przechodzisz, utrudnia Ci codzienne życie?” 

I – INFORMACJA 

Możesz podsunąć bliskiej osobie sprawdzone źródła wiedzy o zdrowiu psychicznym, np. Młode Głowy, Fundacja Można Zwariować. Pamiętaj jednak, że informacje z internetu nie zastąpią rozmowy ze specjalistą. 

S – SPECJALISTYCZNA POMOC 

Zachęcaj do kontaktu z psychologiem, terapeutą lub psychiatrą. To nie wstyd – to odważne i mądre działanie. W szkole pierwszym kontaktem może być pedagog lub psycholog. 

Przykładowe wsparcie: 

• „Myślę, że warto, żebyś porozmawiał z psychologiem – pomoże Ci lepiej sobie z tym poradzić.” 

• „Nie ma nic złego w proszeniu dorosłych o pomoc.” 

M – MOŻLIWE WSPARCIE 

Pomóż znaleźć codzienne źródła wsparcia – przyjaciela, członka rodziny, zaufanego nauczyciela. Razem zastanówcie się nad sposobami dbania o siebie: sen, zdrowe jedzenie, ruch, rozmowy. 

A – AKCEPTACJA 

Najważniejsze, co możesz dać drugiej osobie, to akceptacja i poczucie, że nie jest sama. Każdy ma prawo do gorszych chwil i nikt nie powinien czuć się zawstydzony z powodu swojego samopoczucia. 

Pamiętaj 

• Nie jesteś sam/a. 

• Prośba o pomoc to oznaka siły, nie słabości. 

• Każde życie jest ważne.  

Gdzie szukać pomocy? 

• Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży: 116 111 (całodobowo, bezpłatnie) 

• 800 12 12 12 – Dziecięcy telefon zaufania Rzecznika Praw Dziecka 

• 800 080 222 – Całodobowa infolinia Fundacji ITAKA 

• W sytuacji zagrożenia życia – dzwoń pod 112